Республика Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқына Жолдауында экономиканы және халықты әлеуметтік қорғау жүйесін ауқымды реформалау туралы жариялады. Жаңа үкіметтік бағыттың басымдықтары мемлекеттің экономикаға араласуын қысқарту, кәсіпкерлікті ынталандыру және әлеуметтік қорғауды күшейту болады. Бұл реформалар Қазақстанға әлеуметтік-экономикалық дамуда айтарлықтай серпіліс жасауға көмектеседі.
Бизнесті реттеудің жаңа тәсілдері белгіленді, 2023 жылғы қаңтарда кәсіпкерлік саласындағы міндетті талаптар тізілімі – мемлекеттік реттеу актілерін тұрақты негізде қайта қарауды қамтамасыз ететін тетік қолданысқа енгізілді. Егер тізілімде қандай да бір талаптар болмаса не олар бойынша қайта қарау мерзімінің бұзылуы болса, онда бизнес субъектілері оларды бұзғаны үшін әкімшілік жауаптылықтан босатылады.
1 қаңтардан бастап Ерекше тәртіп бойынша жүргізілетін тексерулер жойылды. Осылайша, тексерулер мен жазалардан бұзушылықтардың алдын алуға көшу жүзеге асырылады. Сонымен қатар, тәуекелдерді басқару жүйесін автоматтандыру жөніндегі норма қолданысқа енгізілді, бұл тексерулер мен профилактикалық бақылау жүргізу кестелерін қалыптастыру кезінде адами факторды алып тастауға мүмкіндік береді. Мұндай автоматтандыру болмаған жағдайда, енді оған жататын субъектілердің жалпы санының 5% — на қатысты ғана бақылауды жүзеге асыруға рұқсат етіледі. Бұл қадағалау органдарын проблемалы бизнес субъектілеріне шоғырландыруға және заңға бағынатын кәсіпкерлерге әкімшілік қысымды төмендетуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, жыл басынан бері бизнестен есеп беруді талап етуге тыйым салынды, ол бойынша оны ұсыну тетіктерін автоматтандыру қамтамасыз етілмеген. Сондай-ақ, шағын және шағын кәсіпкерлік субъектілерін аралай отырып, тексерулер мен профилактикалық бақылау жүргізуге мораторий бір жылға ұзартылды.
Шағын және орта бизнесті қолдау үшін «таза парақтан реттеу»қағидаты бойынша жұмыс ережелерін түбегейлі жеңілдету ұсынылды. Жүздеген заңға тәуелді құжаттар мен нұсқаулықтарды түзетудің орнына жаңа және түсінікті жұмыс ережелерін бекіту жоспарлануда. Бұл тәсіл 2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап жүзеге асырылуы керек.
Қаржылық қолдау көрсету кезінде мемлекет бәсекеге қабілетті шағын және орта кәсіпорындарға конкурстық негізде басымдық беретін болады. Мұндай көмектің негізгі критерийлері еңбекақы қорының өсуі және салық аударымдарының ұлғаюы болады. Несиелік ресурстардың жетіспеушілігі мәселесін шешу үшін нақты секторды тұрақты және қолжетімді несиелендіруді қамтамасыз ететін шешімдер пысықталды. Сонымен қатар, тиісті рәсімдерді жедел, ашық және ашық ете отырып, кәсіпкерлерге жер учаскелерін бөлуді жеңілдету жоспарлануда.
Халықтың табысын 2025 жылға дейін арттыру бағдарламасы бекітілді,осы құжат шеңберінде «AMANAT» партиясы Үкіметпен бірлесіп «Ауыл аманаты»жобасын іске қосты. Енді ауыл тұрғындары өз бизнесін дамытуға немесе кооператив құрамында жеңілдетілген несие ала алады, сондай-ақ техниканы лизингке алуға болады. Қарыз алу шарттары өте тиімді, әсіресе бұл пайыздық мөлшерлемеге қатысты.
Несие мерзімі-5 жылға дейін, мал шаруашылығы саласындағы жобалар үшін – 7 жылға дейін;
Кредиттің ең жоғары сомасы-ауылдық елді мекендерде және шағын қалаларда – 8 625 000 теңге-27 600 000 теңге;
Номиналды сыйақы мөлшерлемесі-жылдық 2,5% — дан аспайды
2023 жылғы 1 қаңтардан бастап кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жоба шеңберінде жас қазақстандықтар үшін жеңілдікпен шағын несиелендірудің жаңа тетігі енгізілді. Қаржы қаражаты 21 жастан 35 жасқа дейінгі өз ісін бастағысы келетін не кәсіпкерлікпен, оның ішінде тауарлар өндірумен немесе сатумен, жұмыстарды орындаумен және қызметтер көрсетумен, жеке қосалқы шаруашылықта өнім өндірумен және т. б. айналысатын азаматтарға конкурстық негізде берілетін болады.
Шағын несиелер «Аграрлық несие корпорациясы»АҚ арқылы берілетін болады. Сыйақының номиналды мөлшерлемесі – жылдық 2,5% – дан аспайды, қарыздың ең жоғары сомасы-5 млн теңгеге дейін, мерзімі-мал шаруашылығын қоспағанда, кез келген мақсаттар үшін 5 жылға дейін (7 жылға дейін).
Жалпы республика бойынша бұл жобаға 2023 жылы 28 млрд теңгеден астам қаржы қарастырылған, бұл 5,7 мыңнан астам жас азаматты қамтуға мүмкіндік береді.
Аталған реформаларды іске асыру кезінде біздің экономикалық саясатымыздың негізгі мақсаты өзгеріссіз қалады – азаматтарымыздың әл-ауқатының сапалы және инклюзивті өсуі.
- Жобаға қатысушы: ауыл шаруашылығы саласындағы жеке кәсіпкерлік субъектілері.
Кредит несиелеудің ең жоғары сомасы: 8 625 000 теңге-27 600 000 теңге
Несиелеу мөлшерлемесі: жылдық 2,5 %
Кредит беру мерзімі: 60 ай қарыз алушының жасы бағыттар бойынша кредит беру мерзімінен, жеңілдікті кезеңнен аспауға тиіс, 1 (бір) қарыз алушыға және т. б. қарыздың ең жоғары сомасы тараптардың келісімі бойынша айқындалады.
Қамтамасыз ету объектісі: жылжымалы және жылжымайтын мүлік
Салалар: Құс шаруашылығы; Өсімдік шаруашылығы; шағын және орта бизнесті ашу;
ӨТІНІШ БЕРУШІГЕ ҚОЙЫЛАТЫН НЕГІЗГІ ТАЛАПТАР:
1) өтініш берушіде екінші деңгейдегі банктер және немесе қаржы институттары алдындағы міндеттемелер бойынша қолданыстағы мерзімі өткен жарнаның болмауы;
2) кепілмен қамтамасыз ету құжаттарын тексеру, атап айтқанда барлық ғимараттар заңдастырылуы немесе техникалық паспортқа сәйкес келтірілуі тиіс;
3) салықтар және бюджетке төленетін өзге де міндетті төлемдер бойынша салық берешегінің болмауы;
4) құжаттардың толық топтамасын жинағаннан кейін ғана дара кәсіпкер ретінде тіркелу.
Оразбеков Алихан Ералыұлы
Ауыл шаруашылығы бөлімі басшысының міндетін атқарушы